Wanneer het paspoort de familie scheidt
Rheine. cpr. Voor de jonge Eritrese Gete Tagel uit Rheine is er een einde gekomen aan de huilerige en uitputtende strijd voor gezinshereniging met haar achtjarige zoon Amanuel. Na zes jaar scheiding, kon ze de achtjarige jongen omhelzen. Eritrea behoort tot de landen met het laagste jaarlijkse inkomen per hoofd van de bevolking op de schaal van minst ontwikkelde landen. De bescherming van meisjes en vrouwen tegen seksueel geweld en genitale verminking is daar niet gewaarborgd. Hoewel bij wet verboden, wordt meer dan 80% van de meisjes en vrouwen genitaal verminkt. Slechts zeer weinig zaken worden voor de rechter gebracht. Niemand wordt gestraft voor de gewelddaden.
Op 13-jarige leeftijd werd de nu nog jonge vrouw achtervolgd en verkracht door soldaten uit haar land. Door armoede en voortdurende angst voor misbruik door soldaten besloot de jonge moeder in 2016 op 14-jarige leeftijd het land te verlaten en een veilige toekomst in Europa te zoeken voor haarzelf en haar zoon. De zoon bleef onder de hoede van een kennis in Nairobi, Kenia. Haar maandenlange vlucht voerde haar via Soedan en Libië naar Rheine, waar ze in 2017 werd erkend als vluchteling in het kader van het Verdrag van Genève tot bescherming van de rechten van de mens. Eenmaal in Rheine aangekomen, woonde zij tot haar meerderjarigheid in het kinder- en jeugdhuis van Caritas en werd daar door het personeel verzorgd. Ook de vluchtelingenbegeleider van de Caritasvereniging Rheine, Elke Parniske, heeft haar gesteund om haar kind naar Duitsland te brengen. Toch duurde het zes jaar voordat de moeder haar zoon weer kon zien.
De aanvraag tot gezinshereniging mislukte omdat de zoon op de Duitse ambassade in Nairobi niet over een Eritrees paspoort beschikte. Samenwerking met de Eritrese staat om de documenten te verkrijgen was een ander obstakel, aangezien corruptie en afpersing van indieners van verzoekschriften hier aan de orde van de dag zijn. Om de verwantschap tussen moeder en kind vast te stellen, is daarom gezocht naar een DNA-procedure om de noodzaak van het overleggen van een paspoort te omzeilen. Pas in oktober 2021 kwam het goede nieuws uit Nairobi dat Amanuel’s zaak eindelijk bij de vreemdelingendienst in Rheine was. Daar werd al snel bepaald dat het kind onder de gegeven voorwaarden het land zou worden binnengelaten. Toch gebeurde er een half jaar lang niets in Nairobi.
Na lang wachten ontving vluchtelingenbegeleider Parniske een e-mail van de ambassade in Nairobi. Een visum om het land binnen te komen zou kunnen worden verleend. Na twee maanden en vele pogingen om contact op te nemen met het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Berlijn, kreeg Parniske daar in juni mondeling bericht dat het visum was gedrukt. Na een korte complicatie als gevolg van een ontbrekende stempel in het paspoort van de achtjarige op de luchthaven van Amsterdam, lagen moeder en kind eindelijk weer in elkaars armen. De volgende dag hadden zij een ontmoeting met Parniske, en de integratie van de jongen in een school in Rheine kon nu in gang worden gezet. “Jaren van gevoelens van hulpeloosheid, wanhoop en woede zijn niet zomaar weggegaan,” kan de moeder na de gezinshereniging melden. Zij en haar zoon zijn dolgelukkig. Ook de vluchtelingenbegeleider is tevreden met het resultaat: “Gelukkig zijn niet al onze gevallen zo ingewikkeld. Maar deze zaak was ook emotioneel belastend voor alle betrokkenen, omdat het om het lot van een kind ging,” zegt Parniske.